سخنگوی اجرای قانون جدید چک به تشریح اصلاحیه قانون جدید چک پرداخت و گفت: تاریخ سه سال اعتبار چک در اصلاحیه جدید حذف شده و فرجه زمانی روی دسته چک وجود ندارد.
به گزارش روابطعمومی بانک مرکزی، «آمنه نادعلیزاده» درباره آمار صدور چکها از ابتدای سال ۱۴۰۰ در سامانه صیاد گفت: از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ چکهای جدید با رنگ متمایز (بنفش) باید در سامانه صیاد ثبت بشوند. تقریبا ۳۰هزار فقره از این چکهای جدید توسط بانکها به مشتریان توزیع شده و حدود ۲ میلیون چک در سامانه صیاد ثبت شده است. روند ثبت چک در سامانه صیاد صعودی بوده به گونهای که در ابتدا روزی هزار فقره ثبت چک داشتیم که اکنون این رقم به روزانه ۱۰۰هزار فقره ثبت رسیده است. طبق سرانه در ۲۴ ساعت، تقریبا در هر دقیقه ۷۰ فقره چک ثبت میشود.
سخنگوی قانون چک افزود: از این تعداد چکها که ثبت صدور آن در سامانه صیاد اتفاق افتاده، حدود ۶۶درصد توسط گیرندهها و ذینفعان چک تأیید شده است. براین اساس روند تایید چک صعودی بوده ولی لازم به تأکید است که گیرنده یا ذینفع از پذیرش چکی که در سامانه صیاد ثبت نشده، خودداری کند و الزاما خود گیرنده و ذینفع چک نیز تایید آن را انجام دهد. با این کار هم از ثبت چک مطمئن میشود و هم مراتب تایید خود را اعلام کرده و اگر مورد تاییدش نبود در سامانه مراتب عدم تاییدش را اعلام کند. بنابراین فرآیند تایید، امری با اهمیتی است که ذینفع باید به آن توجه کند.
معاون اداره نظامهای پرداخت درباره اعتبار قانونی برگه چکهای ثبت نشده در سامانه صیاد خاطرنشان کرد: چکهای ثبتنشده به لحاظ حقوقی در حکم تکه کاغذی بیارزش نیست چرا که در مراجع قضایی میتوانند از آن استفاده کنند و روال پیگیری دارند اما قانون اشخاص را مکلف کرده در زمانی که چکی را صادر میکنند اطلاعات مربوط به گیرنده را در سامانه ثبت کنند و اگر این ثبت اتفاق نیفتد و گیرنده بدون ثبت این چک را دریافت کند، بانک نمیتواند وجه این چک را پرداخت کند و در این موارد کار به مراجع قضایی کشیده میشود.
نادعلیزاده به در دسترس نبودن اینترنت برای همگان و عدم امکان استفاده اقشار مختلف از اپلیکیشنهای موجود اشاره و عنوان کرد: در فازهای اولیه ما شعب را موظف کردهایم که عملیات مربوط به ثبت و تایید چک را به نیابت از مشتریان انجام دهند و فرمهای ویژهای را نیز طراحی و به شعب ارسال کردیم و شعب نیز میتوانند به نیابت از مشتری این فرمها را دریافت کنند و عملیات ثبت و تایید و انتقال چک را برای مشتری انجام دهند. به غیر از درگاه حضوری نیز بانکها مکلف شدهاند تا خودپردازهای خود را مجهز و فعال کنند که تمهیدات فنی این کار در حال تدارک است. در بانک مرکزی نیز انتقال و تایید چک به صورت پیامکی را هم راهاندازی میکنیم و متعاقب اینکه تستها تمام شود و نتیجه تستها موفقیتآمیز باشد، در خرداد از آن رونمایی خواهد شد.
وی در همین خصوص ادامه داد: ATMها هنوز به سامانه صیاد وصل نیستند و بانکها در تلاشند تمهیدات فنی را فراهم کنند که بتوانند خودپردازهای خود را به این سامانه متصل کنند.
سخنگوی قانون جدید چک به تشریح مشکلات مربوط به تایید چکهای شخصیتهای حقوقی پرداخت و گفت: حقوقیها چون منحصرا از سمت بانک سرویسدهی میشوند، شرایط برداشت از حساب وجود دارد که این شرایط صرفا در بانک نگهداری میشود و فقط بانک میتواند به مشتری حقوقی خودش سرویس را ارائه کند. به همین خاطر است که مشتریان حقوقی در زمان صدور چک از طریق اپلیکیشن سرویسدهی نمیشوند و از طریق اینترنت بانک و همراه بانک سرویسدهی میشوند. همچنین در تلاشیم تا برای دسترسی حقوقیها به سامانه صیاد از طریق اپلیکیشنها نیز تمهیداتی در نظر بگیریم.
معاون اداره نظامهای پرداخت در پایان نسبت به حل مشکلات چکهای گذشته ابراز امیدواری کرد و افزود: به لحاظ جعل و کلاهبرداری این راهکار بسیار موثر خواهد بود و تا حدودی میتوان گفت جلوی جعل و کلاهبرداری را گرفته است. در لحظه صدور چون سابقه چک برگشتی کامل مورد بررسی قرار میگیرد باعث میشود صادرکنندهای که چک برگشتی دارد از دسته چک خود به راحتی نتواند استفاده کند. در واقع در گذشته فرد صادرکننده تا برگه آخر میتوانست از دسته چکش استفاده کند ولی در قانون جدید در همان لحظه صدور سوابقش مورد تایید قرار میگیرد. از زمانی که سامانه راهاندازی شده است تا ۱۰ خرداد نسبت چکهای برگشتی به چکهای وصولی حدود ۱۰درصد بوده ولی در همین دوره مشابه در سال گذشته درصد چکهای برگشتی به چکهای وصولی ما حدود ۱۶درصد بوده است.